Van alles wat ze hebben gedaan, is hun deelname aan het Eurovisie Songfestival misschien wel het minst bekend. Toch stonden ze er in 1993, met hoge verwachtingen, want ze waren veruit de grootste naam dat jaar. Maar wie weet nog hoe het afliep met Münchener Freiheit?
1993
Het is een interessant Eurovisiejaar, 1993. Het jaar van de Bosnische Fazla en zijn indrukwekkende vluchtverhaal. Voor Nederland het jaar van de prachtige zesde plaats voor Ruth Jacott. Voor Ierland het midden van hun overwinningsdrieluik. Maar over één naam lees je verbazingwekkend weinig: Münchener Freiheit. Terwijl je die er toch zo had uitgepikt als je van tevoren het deelnemersveld bekeek.
Neue Deutsche Welle
Want de Duitse deelnemer had op dat moment van alle deelnemers veruit het succesvolste internationale cv. Begin jaren tachtig werden ze bekend in eigen land, in de loop van het decennium kwamen daar steeds meer Europese landen bij. Ze werden nadrukkelijk verbonden aan de Neue Deutsche Welle (‘Nieuwe Duitse Wave’), een stroming van jonge Duitstalige postpunk- en rockbands met veelal elektronische invloeden.
Freiheit
Eind jaren tachtig kwam het Europese succes, onder meer door een serie Engelstalige singles, tot een hoogtepunt. Het nummer Keeping the dream alive (met het London Symphony Orchestra) reikte hoog in de hitlijsten in het Verenigd Koninkrijk. In Nederland werd een andere single het succesvolst: Play it cool kwam tot maar liefst de derde plaats in de Top-40. Voor hun internationale opmars haalde de band de moeilijkste helft van hun naam weg, en noemden ze zich nog eenvoudig Freiheit.
Eurovisie
Toch is het weer hun volledige naam waarmee ze in 1993 naar het Songfestival gaan. Misschien komt dat door de jaren die dan achter hen liggen: hun vervolgalbums hadden nog wel succes in eigen land, maar internationaal werd het stil. Duitsland rolt niettemin de rode loper voor hen uit: Münchener Freiheit hoeft niet door een nationale voorronde, ze worden intern aangewezen. Dat is voor het eerst voor Duitsland sinds zesentwintig jaar!
Tijd en ruimte
Het Songfestival van 1993 is pas net begonnen, twee liedjes zijn geweest, de zaal wordt stil en vijf mannen in witte kostuums staan klaar op het podium. In het Duits wordt afgeteld. Een korte instrumentale intro, dan leadzanger Stefan Zauner, zoon van regisseur en scienefiction-schrijver Georg Zauner: ‘Ergens in tijd en ruimte zijn mooie, onaangeraakte werelden, vol leven zonder zorgen, zonder pijn. De sterren zijn er zo helder dat je ze bijna kan aanraken. Daar geloof ik in.’
Friedrich
En vooral dat laatste zinnetje is typisch Freiheit. Hun internationale succesalbum heette Fantasie. Ze zijn de synthrock-versie van de schilderijen van Caspar David Friedrich, met de nietige mens te midden van loodzware wolkenluchten, uitkijkend over verre bergtoppen, dromend over onmogelijk verre liefdes. De Nieuwe Duitse Golf van Romantiek.
Veel te ver
Want die mooie werelden, zo gaat ook dit nummer verder, zijn veel te ver weg, onbereikbaar. In de videoclip die ze voorafgaand aan het festival maakten, staat de band er nagenoeg hetzelfde bij als op het podium, maar met één groot verschil: achter hen zie je planeten voorbijdrijven.
Lichtjaren
Misschien was je ze wel vergeten, of wist je helemaal niet dat die succesvolle Duitse band ooit op het Songfestival stond. Zie en hoor je dit nummer nu pas echt, dan is het als een ster die er lichtjaren over heeft gedaan om je nu te bereiken. Nieuwe Duitse Golven van licht. En ze komen vanuit het donker, want daar eindigde Münchener Freiheit bij het tellen van de punten in 1993: roemloos als achttiende, met achttien punten. Eentje daarvan kwam uit Nederland. Eén punt.
Voetnoot
Zelf namen ze het nummer nooit op op een van hun albums. Pas jaren later, in 2002, kwam het voorbij op een verzamelaar (‘Münchener Freiheit: Die Grosse Gold Edition’), ergens midden tussen alles in. Een voetnoot in de geschiedenis, zowel van de band als van het Songfestival. Zet het nog eens op, dat liedje, en voel even de heimwee naar een ander sterrenstelsel waar je nooit bent geweest, maar zo graag had willen zijn.
Lees hier onze vorige Eurovisievondsten:
Mahmood – Eternantena
Monique Melsen – Pomme pomme pomme
zalagasper – Box
Blanche – Empire
Korni Grupa – Moija generacija
Filipe Sambado – Gerbera amarela do sul
Madcon – Glow
The Starlings – My town
Loïc Nottet – Mr/Mme
GreenJolly – Razom Nas Bahato
Karin Park – Human beings
Hatari – Klámstrákur