Zit alsjeblieft op tijd klaar vanavond voor de finale van het Eurovisie Songfestival 2018. Want het tweede nummer van de avond is er al eentje dat je niet wilt missen. Het is een Spaans liefdeslied, gezongen in de kleuren en metaforen van de eigen taal. De muzikale liefde tussen Amaia en Alfred spat van het podium, en daarmee brachten ze zelfs de schrijver van het liedje tot tranen.

Twee mensen. Een leeg podium. Een open ruimte, simpel verlicht, zonder vuurwerk, zonder visueel spektakel. Dat is wat je vanavond ziet als Spanje als tweede aantreedt in de finale. Die twee mensen heten Amaia en Alfred, ze zijn negentien en twintig jaar oud. Ze wonnen de Spaanse nationale voorronde met Tu canción: een lied dat even eenduidig is als de manier waarop de twee op het podium staan.

Tot hun neuzen elkaar raken
Bij hun optreden in die finale was het verhaal dat zij op het podium vertelden nog duidelijker, gevangen in eigenlijk één beweging: van zittend achter een piano, naar staand, naar langzaam lopend naar elkaar, eindigend in een dans, eindigend in een innige omhelzing. De afstand steeds kleiner, tot aan het einde hun neuzen elkaar raakten. Tekstschrijver Raúl Gómez, die het nummer speciaal voor Amaia en Alfred schreef, was na afloop in tranen. Niemand, zei hij, had dit lied mooier kunnen vertolken dan die twee daar.

Alles is perfect
Tu canción is een beeldend liefdeslied, dat zoekt naar metaforen om te omschrijven hoe het voelt om zo graag bij iemand te willen zijn. Zo direct mogelijk vertaald uit het Spaans, zonder rekening te houden met rijm, metrum en dergelijke, ontstaan sprekende passages, zoals in het tweede couplet:

Ik weet dat ik in jou
de stem vind waarbij ik kan schuilen als het onweer komt
alles is perfect wanneer jij hier bent
en een nieuwe stad met mij maakt

Dat muziek en tekst elkaar ondersteunen, bewijst de laatste zin van dit couplet (‘A mi lado creando una nueva ciudad’), die niet alleen tekstueel spannend is en vragen oproept, maar muzikaal een tweestemmigheid laat horen die een stap verder gaat, een nieuw gedeelte van het lied inleidt. Sommige stukjes lied dragen een eeuwigheid in zich. Dit stukje heeft dat.

In het Spaans… of toch in het Engels?
Het is mooi dat veel landen tijdens het Eurovisie Songfestival weer in de eigen taal zingen. Spanje gaat mee in deze beweging; omdat er de afgelopen jaren veel kritiek op de veranglisering van de Spaanse inzendingen was, had omroep TVE voor Operación Triunfo de harde eis gesteld dat ieder liedje in het Spaans gezongen moest worden.

Verrassend dan toch dat enkele weken later alsnog een Engelstalige versie online verscheen. ‘Omdat meer mensen het dan kunnen begrijpen,’ verklaarde tekstschrijver Gómez. In elk geval twee Eurovisie-deelnemers van dit jaar zijn het daar niet mee eens: zangers Fabrizio Moro en Ermal Meta, die vanavond namens Italië zullen aantreden, weigerden pertinent om iets van hun liedtekst te vertalen, omdat ze ervan overtuigd waren dat daarmee juist een deel van de betekenis zou verdwijnen.

Vorm gevonden
Amaia en Alfred zongen die Engelstalige versie wel in, met alle fonetische ellende van dien. Dat prachtig diepe tweede couplet werd zo plat als een pannenkoek.

You make me feel nice and warm
with your voice and your smile I could just sing along
Everything’s perfect, it’s love
Take my hand, take me home, and then show me the world

Ritmisch kloppend, ja natuurlijk, en nu snapt de hele wereld wat er wordt verteld. Maar had die wereld dat niet liever zelf in willen vullen?

Gelukkig was die versie slechts een PR-dingetje, en zingen de twee in de finale van het Eurovisie Songfestival 2018 gewoon in het Spaans. Het nummer heeft zijn vorm gevonden, de twee hebben elkaar gevonden. En daarom is, te midden van al het muzikale geweld vanavond, Tu Canción een beetje onze stiekeme liefde.