Zelfs uit een kale rots kan een bloem groeien. En niet zomaar een bloem. Voor Servië bezingt Teya Dora het leven dat uit de dood kan ontstaan. Ramonda is een ode aan een paars bloemetje, een ode die haar naar de finale bracht van het Eurovisie Songfestival 2024 in Malmö. Wij zochten naar het verhaal achter de rots en de bloem.
De rots…
Dit is een lied over overleven. En dat begint al met de titel, die verwijst naar de Ramonda Serbica, een plantje met paarse bloemen dat niet voor niets als bijnaam ‘Servische fenixbloem’ heeft. Het staat bekend om zijn extreme vermogen tot overleven; zelfs vanuit een jarenlang durende totaal uitgedroogde staat kan het met een paar druppels water weer helemaal opleven. ‘Ik heb geen rust, ik slaap niet, mijn dagen vrezen de nacht, waarin de eenzamen lijden,’ zingt Teya in het Servisch, terwijl ze vanaf haar rots de wereld in kijkt. En ze vraagt zich af: ‘De wereld staat in brand; waar zijn alle paarse ramonda’s gebleven?’
… en de bloem
En dan, op het allerlaatst van haar nummer tijdens het Eurovisie Songfestival, bloeit er iets op. ‘Vanuit de as herrijst ze,’ zingt Teya als alles verstild is, de muziek is verdwenen. ‘Die ene, paarse ramonda.’ Podium en projectie vallen samen, en uit Teya’s rots groeit nieuwe hoop, nieuw leven. In Servië staat de bloem symbool voor het vermogen van het land om zich op te richten na tegenslag.
Waar kun je Teya nog meer van kennen?
Teodora Pavlovska is haar volledige naam, en de zangeres (32) timmert aan de weg sinds 2018. Vorig jaar was een nummer van haar, Džanum (zie kader), een tijd lang een internationale hit op TikTok. Dat kwam door verdrietige gebeurtenissen in haar land: in mei 2023 vonden kort na elkaar twee schietpartijen plaats in Servië, waarop massale protesten uitbraken tegen wapenwetgeving in het land. Džanum groeide uit tot lijflied dat onder veel filmpjes van de protesten werd gezet.
In de finale
Het bracht Teya veel bekendheid in haar land, waarop er al snel stemmen opgingen dat zij moest deelnemen aan de Servische voorronde van het Eurovisie Songfestival. Dat deed ze met het mede door haarzelf geschreven Ramonda, dat zowel bij de Servische vakjury als bij het publiek op één eindigde. Vervolgens wist Teya haar land door de halve finale van het Eurovisie Songfestival 2024 in Malmö te loodsen. Voor de zangeres, die na een muzikale studie aan het prestigieuze Berklee College in de VS als songwriter actief bleef, zou die finaleplaats maar zo een belangrijke springplank voor haar muziekcarrière kunnen betekenen.