Morgenavond is het de beurt aan Elina Nechayeva. Namens Estland zingt zij La forza: een klassiek gezongen lied, een operateske ballade, compleet met enorme jurk waarop door middel van projectie allerlei stuwende patronen te zien zijn. ‘La forza del destino,’ daar gaat het lied over: de kracht van het lot, het hogere, dat wat wij niet in de hand hebben. Elina is echter niet de eerste die opera naar het Eurovisie Songfestival brengt. Eurostory dook de archieven in, duikelde van alles op en stofte een paar inzendingen af.

Çetin Alp & The Short Waves – Opera
Laten we dit overzicht beginnen met een lied dat mijlenver van Die Zauberflöte (Mozart) of Tristan und Isolde (Richard Wagner) af staat. Misschien wel het verst van allemaal. Hoewel de titel van de Turkse inzending uit 1983 anders doet vermoeden, wordt Opera niet gezongen door een sopraan, mezzosopraan, alt, tenor of bariton. In de drie minuten van Çetin Alp geen protagonisten die worden geconfronteerd met verschillende versies van het noodlot, en ook geen oneindige variaties van de zangstem. Nee, Opera is vooral een vrolijke ode aan het muziekgenre zelf. Here is opera, a colorful lively world / You may say out of date, but it lives and will live on and on / The excitement and intrigue, the lovers and their games. Hoewel de Turkse omroep een prachtige previewvideo inblikte – met wonderschone beelden van een paleis aan de Bosporus – liet Opera de vakjuryleden koud. Çetin Alp eindigde als laatste. Toen het Songfestival eenentwintig jaar later in Istanbul gehouden werd, viel er een uitnodiging voor een Nightvision party op Çetins deurmat. Een feestje waarop verschillende oud-deelnemers geëerd zouden worden. Çetin hapte direct toe, maar zegde vlak voor aanvang af. Hij voelde zich niet lekker. Kort erna vond zijn dochter hem, gestorven aan een hartaanval.

Amaury Vassili – Sognu
Volgens Friedrich Nietzsche was het Richard Wagner die de geest van de Griekse tragedies liet herleven. Tragedies waarin de held zelfbewust en krachtig handelt, maar ook de held heeft zich te voegen naar het noodlot dat voor hem is weggelegd. Die kracht had Amaury Vassili. Zélfs nadat hij zijn stem verloor. Zijn stem die niet meer werkte, niet meer wilde.

Want 2011 moest het jaar van Amaury worden. Het jaar waarin Frankrijk – met twee vingers in de neus – het Songfestival zou winnen. Fans verkeerden in jubelstemming, bookmakers sloegen op hol en ook bij de Franse omroep zat de stemming er goed in. Pierre Sled, programma-supervisor bij France 3, over de keuze voor Vassili: ‘The choice was driven by the desire to promote a young talented artist representing the best of the French music and its diversity. That’s why we quickly agreed an opera singer was the most elegant option. Amaury is an angel of music with a powerful voice. Without any hesitation, he was the perfect choice.’ En toen sloeg het noodlot toe. Genadeloos. Amaury werd niet eerste, maar vijftiende. Zijn stem wilde niet, werkte niet mee, gedoe met oortjes. Zoals Nietzsche al eens schreef: de mens is onderworpen aan krachten die sterker zijn dan hijzelf. En zo werd het een tragedie. Misschien wel de kortste tragedie uit de geschiedenis van de opera. Maar Amaury liet het er niet bij zitten. Hij ging door met platen maken en is nog steeds onverminderd populair.

Il Volo – Grande amore
Over onverminderd populair gesproken: de mannen van Il Volo. In 2015 mochten Piero, Ignazio en Gianluca als zevenentwintigste op om hun Grande amore met de rest van de wereld te delen. Vanuit de greenroom reageerden de internationale collega’s door op de banken te gaan staan en ook de televoters thuis vielen in katzwijm. Toch moesten de mannen van Il Volo hun meerdere erkennen in Måns Zelmerlöw (Zweden) en Polina Gagarina (Rusland).

De vocale vertolking van Grande amore werd kracht bijgezet door verschillende verwijzingen naar het klassieke Rome. Zo werd de koepel van het Pantheon op de Eurovisievloer geprojecteerd en deden de projecties op het LED-scherm denken aan het Forum Romanum: het centrum van het keizerlijke Rome dat nu hoofdzakelijk bestaat uit ruïnes van triomfbogen, tempels en basilieken. De tekst van het lied is echter tijdloos en beschrijft de prille fase van het verliefd zijn. Tell me why when I think, I just think of you / Tell me why when I see, I see only you / Tell me why when I believe, I believe in you only / great love.

Alice & Franco Battiato – I treni di tozeur
Opera is eveneens terug te horen in I treni di tozeur, de Italiaanse inzending uit 1984 gezongen door Alice en Franco Battiato. Tegen het einde van het lied zoomt de camera in op drie vrouwelijke operazangeressen die Doch wir wollen dir ihn zeigen / Und du wirst… zingen. Een citaat dat afkomstig is uit Die Zauberflöte van Mozart. Opvallend is dat Alice drie jaar eerder ook al eens San Remo won met een andere compositie van Battiato. Ze zong Per Elisa, een muzikale en lyrische hertaling van Beethovens wereldberoemde Für Elise.

Deze prachtige ode van Duco Kapitein trouwens al gelezen? Over Bevrijdingsdag, 5 mei 1984. En hoe hij zangeres Alice in z’n hart sloot.

Malena Ernman – La voix
Van Alice naar de Zweedse mezzosopraan Malena. Al ver voor het Eurovisie Songfestival lukte het Malena om – in de wereld van de opera – een behoorlijk track record op te bouwen. Zo vertolkte zij, namens het Berlijnse operagezelschap Deutsche Oper Berlin, de rollen van Cherubino in Le nozze di Figaro en Zerlina in Don Giovanni. Ook trad zij regelmatig in Amsterdam op. Als Dido, een van de hoofdpersonages uit de Aeneas van Vergilius.

En dan opeens de overstap naar het Songfestival. Het gebeurde in 2009. Met om haar lijf een hagelwitte jurk van maar liefst 400,000 kronen (zo’n 37,000 euro) stootte Malena door naar de finale. Om vervolgens 33 punten bijeen te sprokkelen en op een 21ste plaats te eindigen. Een jaar na het teleurstellende Eurovisieresultaat werd het nummer alsnog een hit. In Rusland welteverstaan. Niet in de uitvoering van Malena Ernman, maar in die van Eurovisieveteraan Philipp Kirkorov. Kirkorov die in 1995 zelf meedeed met het nummer Kolybelnaya dlya vulkana en dit jaar verantwoordelijk is voor de Moldavische inzending My lucky day.

Ingvar Wixell – Absent friends
En van Zweden naar Zweden. Het jaar 1965 kende een unicum: voor het eerst zong een artiest niet in de eigen taal. Omdat er niets over taal in de reglementen was vastgelegd, rook zanger Ingvar z’n kans schoon en wijzigde hij Annorstädes vals in Absent friends. Hij eindigde tiende en sloot zich – kort na het festival – aan bij de Deutsche Oper Berlin, een gezelschap waar hij meer dan dertig jaar deelgenoot van was. Op 72-jarige leeftijd vervulde hij zijn laatste rol: die van muziekleraar in de Zweedse uitvoering van Strauss’ Ariadne auf Naxos.

Cezar – It’s my life
And last but not least… niet de Kroatische Jacques Houdek, maar de Roemeense Cezar. De zanger die in 2013 met name de televoters aan zijn zijde had, maar uiteindelijk genoegen moest nemen met een dertiende plek. Veel interessanter is dat Cezar – tot nog toe – de enige contratenor is die de weg naar het Songfestival heeft weten te vinden. Daarmee is hij de enige mannelijke Eurovisiedeelnemer ooit die zijn lied volledig met de kopstem heeft gezongen.

De Daily Waylon al gelezen die Floor de Goede maakte over Waylon en Elina Nechayeva? Bekijk ‘m via de link hieronder.

Waylon vs Elina Nechayeva