Ze heten Albert Černý, Jeroným Šubrt en Antonín Hrabal, en samen vormen ze de Tsjechische band Lake Malawi. Met hun liedje Friend of a friend nemen ze dit jaar deel aan het Eurovisie Songfestival. Een tijdje geleden sprak Eurostory ze over teksten, tekstschrijven en over lezen. Wees gewaarschuwd dus, dit is een stuk voor boekenwurmen!

De songtekst van Friend of a Friend is genomineerd voor de Eurostory Best Lyrics Award. Volgens de vakjury heeft jullie tekst iets extra’s, een knipoog. Hoe zijn jullie begonnen met schrijven?
Albert: Weet je, deze tekst bestaat uit meerdere lagen. De eerste laag, de basis, is een gekscherend excuus naar je partner. Als je vriend of vriendin jaloers is, kun je altijd zeggen dat iemand alleen maar een vriendin van een vriendin is. Dat is de eerste laag. Maar ik wilde met deze tekst ook onderzoeken hoe vrienden met elkaar verbonden zijn. Sommige vrienden stellen je voor aan andere vrienden, en vrienden in het verleden vormen ook een bepaalde ketting. Als ik die niet had gehad, was ik waarschijnlijk niet op het punt geweest waar ik nu ben. Vrienden vormen je. Bijvoorbeeld Jeron, onze bassist. Zonder de drummer uit mijn vorige band had ik hem niet ontmoet en was hij nooit onze bassist geworden.

Een universum vol vrienden dus?
Ja! Een oneindige aaneenschakeling van ontmoetingen. En het idee dat we allemaal met elkaar verbonden zijn. Niet op een afgezaagde manier, maar gewoon alleen dat besef. Mijn vrienden helpen me de kant op die het leven voor me heeft uitgestippeld, zonder hen was ik hier nu niet geweest.

De tekst heeft een dubbele lading. Er is veel tussen de regels in verstopt. Heb je dat bewust gedaan?
Die verborgen betekenis bedoel je? Ik ben heel blij als mensen dat erin kunnen horen. Dat vind ik zo mooi aan het schrijven van liedjes. Als mensen hun eigen invulling aan een songtekst kunnen geven, betekent dat toch dat het een goede songtekst is. Tenminste, in hun ogen.

Met welke regel van de songtekst zijn jullie het meest tevreden? Of is dat een moeilijke vraag?
Nee, dat is een goede vraag! Niemand heeft ons die ooit eerder gesteld. Ik denk dat we allemaal een onze eigen favoriete regel moeten noemen.

Ja graag! Welke zijn dat?
Jeron: Ik vind ‘I don’t know if you understand’ mooi. Dat voelt voor mij als de ingang naar al die achterliggende betekenissen.
Antonin: Ik ben erg trots op het begin van het lied. ‘There’s someone behind the walls making the same sound.’ Je ligt samen in een hotelkamer en aan de andere kant van de muur maakt iemand geluid. Je vraagt je vriendin of zij het ook hoort. Zo kan dat in elke hotelkamer gebeuren, kamer na kamer, en overal gebeurt hetzelfde. De mensen zijn hetzelfde. Wij zijn allemaal hetzelfde.
Jeron: Ja, dat kan iedereen zich denk ik wel voorstellen.
Albert: [denkt lang, heel lang na]
Jeron: Voor Albert is het best moeilijk. Hij heeft het hele lied geschreven. Het hangt voor hem allemaal samen, het is ingewikkeld om daar een stukje uit te kiezen.
Albert: Ik houd ook wel van de regel ‘I don’t know if you understand’.

Het klankrijm in ‘Friend of a friend’ werkt ook goed.
Albert: Fijn dat jij dat voelt! Dit lied is nieuw voor ons, we hebben het maar een paar keer live gespeeld. Maar we hebben er altijd veel plezier in en het is fijn dat het een lied is waar op gedanst kan worden. Het oudere Lake Malawi-materiaal is vaak wat alternatiever en langzamer. Misschien wat meer mellow.

Zingt er straks, tijdens jullie optreden, ook een meisje de zin ‘I’m only a friend’?
Ja. We nemen drie achtergrondzangeressen mee. Zij komen niet op het podium maar blijven achter de schermen. Wij creëren met z’n drieën een soort driehoek, met een persoon in het midden en een aan elke kant. Dat ziet er altijd goed uit. Een van de achtergrondzangeressen is een jonger meisje. Een tijdje geleden stuurde ze ons een opname waarin ze ons liedje zingt. We vonden dat meteen mooi, dus daarom hebben we haar meegevraagd.

Het versterkt ook de betekenis van het lied als we haar niet zien.
Klopt. Ze staat aan de andere kant van die muur. Letterlijk.

Laatste vraag. Over boeken. Zijn jullie lezers?
Alle drie: Ja!
Albert: Ik heb een enorme lezer.

Cool. Hebben jullie boekentips?
Albert: Ik heb wat dingen van Elena Ferrante gelezen, drie delen van die bekende serie van haar. Dat vond ik heel mooi. Ik had die romans van mijn moeder gekregen. Ik las ook een boek van Sylwia Borowska, in het Pools (ik kan ook Pools), het heet Mój mąż Żyd, ‘Mijn man is Joods’. Het zijn acht verhalen over Poolse vrouwen die trouwden met iemand uit Israël en daar gingen wonen. Ik las het voordat we naar Tel Aviv vertrokken voor de opnamen van de ‘postcards’. Ik wilde de cultuur van Israël beter leren kennen. Reneé Egli schreef Das Lola Prinzip, dat is meer filosofisch. Maar mijn favoriete boek in dat genre is How to wish well van Pierre Franckh.
Jeron: Ik weet niet of ik één boek kan kiezen. Maar als ik één schrijver moet kiezen, dan zou het Haruki Murakami zijn. Al zijn boeken zijn geweldig.

Zit er niet eentje bij dat extra bijzonder voor je is?
Jeron: Misschien Kafka op het strand. Maar Laat me nooit alleen van Kazuo Ishiguro is ook mooi. Heel duister en verdrietig. Aan het einde moest ik huilen.
Antonin: Eén boek uitkiezen kan ik niet. Maar ik ben opgegroeid met de detectives van Jefferey.