Wanneer je het Songfestival kijkt, is de verleiding groot om elke act zo snel mogelijk in een hokje te plaatsen: gevoelige ballad, vuurwerkshow, dancenummer, flauwe grap, singer-songwriter, enzovoorts. Op het Eurovisie Songfestival 2024 wordt Ierland vertegenwoordigd door Bambie Thug, en na drie minuten Doomsday blue is de grote vraag: in welk hokje moet ik dit plaatsen? Nou, deze zijn ze in ieder geval allemaal níet: 

1. Niet goed, niet kwaad
‘Avada Kadavra, I speak to destroy!’ Daar opent en eindigt Doomsday blue mee. De meesten zullen weten wat die eerste woorden betekenen: ze vormen de allesvernietigende spreuk in de boeken van Harry Potter, een van de drie ‘onvergeeflijke vloeken’, en, in de meeste gevallen, brenger van de dood. Doomsday blue is een aanklacht na een verbroken relatie (daar straks meer over), en die vloek erbij maakt het helemaal ‘Bambie Thug style’. In veel van hun nummers komen spreuken namelijk terug, en dat is niet zomaar: Bambie is in het echte leven aanhanger van het paganisme, een verzamelnaam voor heidense spirituele stromingen, waar Wicca de bekendste van is. Klinkt misschien eng, zeker in het licht van wat je op het podium ziet, maar zelf zegt hen daarover: ‘Ik focus me op goede magie, lichte magie.’ En die diepduistere act op het podium dan? ‘Ik verpak mijzelf in karikaturen, soms is dat een beetje mijn harnas. Als ik me niet goed voel, trek ik dat harnas aan en ben ik beschermd. Terwijl ik dat harnas nog steeds zo heb gemaakt dat het veel over mij zegt.’

2. Niet liefde, niet haat
Dan het nummer zelf. Misschien kennen we het allemaal wel een beetje: een relatie is over, je hart is gebroken; het ene moment ben je verdrietig, het volgende moment voel je je sterk, en dan ben je gewoon weer heel erg boos, heel erg gekwetst. Doomsday blue is dat laatste. Voluit. En zonder schaamte.

A hex deployed on you:
‘That all the pretties in your bed
escape your hands and make you sad,
and all the things you wish you had you lose!’

We weten het allemaal: soms wil je zo’n vloek gewoon even over iets of iemand uitroepen. Maar luister je goed, dan hoor je door de zinnen heen dat dit alles voortkomt uit iets wat juist zo veel liefde was, of ís. ‘Dit liedje geeft perfect weer hoeveel verschillende gezichten ik heb, als een mens en als een artiest. Zoet en hard, explosief en vol gevoel,’ vertelt Bambie Thug er zelf over in een interview aan de Ierse omroep RTÉ.

3. Niet zacht, niet hard
Een Billie Eilish-achtig donker couplet, een angstaanjagend schreeuwende bridge die een heftig metal-refrein belooft, en dan… een lieflijk, jazzy refreintje. En dat allemaal nog eens, eindigend in een oneindig lijkende grunt. Wat is dit voor muziek? Bambie Thug noemt het ouija pop, een term die hen zelf heeft bedacht. Op een ouijabord (zie afbeelding) staan letters, cijfers en meestal de woorden ‘ja’ en ‘nee’; spelers stellen vragen aan het spel en bewegen dan samen een plankje over de letters en cijfers, waarmee antwoorden ontstaan die volgens sommigen uit de bovennatuurlijke wereld komen. En wat is dan ouija pop? Dat mag je zelf invullen, samen creëer je het antwoord – alles mag, zolang het maar niet één antwoord is.

4. Niet (alleen) jury, niet (alleen) publiek
Nog zo’n Eurovisie-hokje waar je in gedrukt kan worden: ‘Dit is echt een liedje dat alleen vakjury’s leuk vinden’, of juist: ‘Het publiek vindt dit geweldig, maar de vakjury’s gaan het niks geven.’ Weer past Bambie Thug er niet in: bij de Ierse Eurovisie voorronde eindigde hen zowel op 1 bij het publiek als bij de jury. Jarenlang stond Ierland op het Songfestival met vooral ‘middle of the road’ popliedjes, zonder al te veel succes. Toen Bambie Thug tijdens de Ierse voorronde hun laatste noot had gezongen (of eigenlijk: gegrunt), steeg er een oorverdovend applaus op.

Natuurlijk kwam er – hoe kan het ook anders met zo’n nummer – ook kritiek, met name uit conservatieve hoek, vanwege de occulte verwijzingen en de metal-achtige stukken in het nummer. Een petitie om Bambie Thug van het Songfestival terug te trekken, werd een paarduizend keer ondertekend. Bambie zelf wenste die mensen ‘veel liefde en licht’, en zei: ‘Ik wist dat dit kon gebeuren. Maar ik kan dit; ik heb een uniek nummer en een even unieke performance, ik verleg de grenzen van genres en breng een ervaring naar Eurovisie die Ierland nog nooit heeft gebracht. Ik denk dat dat is dat wij dit jaar nodig hebben. Ik ben de perfecte wildcard.’

5. Niet (helemaal) Iers, niet (helemaal) Zweeds
Omdat de zangers die dit jaar Zweden vertegenwoordigen, niet Zweeds zijn, is al grappend over Bambie Thug gezegd dat hen de meest Zweedse artiest op het podium van dit Eurovisie Songfestival in Zweden is. Bambie’s vader is Zweeds, hun moeder Iers. Bambie groeide op in het Ierse Cork, en woont tegenwoordig in Londen. Waar hen trouwens afgelopen jaren nog wel eens Disney-prinses speelde bij evenementen voor zieke en gehandicapte kinderen. Probeer het voor je te zien. ‘Een paar keer Ariel, en ook wel eens Elsa. Waarom niet?’

6. Niet zij, niet hij
Tot slot laat Bambie Thug zich ook niet in man/vrouw-hokjes stoppen. Evenals Nemo, de Zwitserse inzending van dit jaar, is hen non-binair en gebruikt dus de voornaamwoorden hen/hun. ‘Voor mij is de Eurovisie-overwinning van Conchita Wurst in 2014 een enorme inspiratie geweest in mijn zoektocht naar wie ik ben. Ik ben ontzettend trots dat ik nu Ierland mag vertegenwoordigen, én dan ook nog eens de Ierse queer community, een grote groep landgenoten die zo onterecht weinig gerepresenteerd wordt.’ Daar hoort voor Bambie Thug ook een uitleg over hun naam bij. ‘Na mijn coming-out voegde ik Bambie toe aan mijn naam: Bambie Ray Robinson. En aan mijn artiestennaam Bambie voegde ik dan weer ‘Thug’ (‘Schurk’) toe. Ik houd van tegenstellingen. Als mens ben ik meer Bambie. Ik ben niet zo boos als in mijn muziek. Maar ik vind het fijn dat die twee naast elkaar bestaan.’

Oh ja, en 7: niet zwijgen, niet boycotten
Uitgesproken, dat mag je Bambie Thug noemen, op alle mogelijke manieren. Hen was een van de initiatiefnemers van een statement namens meerdere Eurovisie-artiesten van dit jaar rondom de deelname van Israël. In dat statement stond onder meer: ‘We voelen ons niet comfortabel om te blijven zwijgen. We vinden het van belang om onze solidariteit uit te drukken, onze diepe wens voor vrede […]. We staan gezamenlijk op tegen alle vormen van haat, inclusief antisemitisme en islamofobie.’ Dat Israël mee mag doen, noemde Bambie Thug ‘geen goed idee’, maar achter de oproep tot een boycot van het Songfestival schaarde hen zich niet. In de Ierse Late Late Show vertelde hen: ‘De EBU heeft dit besloten. Ik vind het dan mijn taak om competitie te bieden, zodat dat nummer in ieder geval niet wint.’

copyright foto: Sarah Louise Bennett/EBU