OG3NE was – drie vrouw sterk – de nationale Nederlandse trots op het Eurovisie Songfestival van 2017. Hun liedje Lights and shadows werd geschreven door hun vader Rick Vol en door Rory de Kievit, het vriendje van Shelley. Het ontstond naar aanleiding van de ziekte van de moeder van Lisa, Amy en Shelley. Met een serieus onderwerp trokken ze dus naar Kyiv. Een gesprek – een paar weken voor het festival – over tekst, verwachtingen en over het trotseren van meningen.
Wat vinden jullie zelf de mooiste regel uit jullie lied?
Shelley: Er zijn meerdere zinnen die ik mooi vind – maar de allereerste zin van het eerste couplet vind ik het mooist. ‘Though the hallway catches light, it won’t reach the corner where you strongly fight, here in the shadow.’
Lisa: Ik ook! Ik sluit me daar echt volledig bij aan.
Amy: Ik eigenlijk ook, maar ik vind ook ‘Once you fly, you’ll be free’ mooi, omdat het heel dubbelzinnig is, of de ziekte nou goed of niet goed afloopt, in beide opzichten kan het een bevrijding zijn.
Waarom kiezen jullie voor de zin van de ‘hallway’?
Lisa: Ik vind het een heel goed beeld schetsen van hoe wij de dagen in het ziekenhuis hebben doorgemaakt.
Met de ‘hallway’ wordt de ziekenhuisgang bedoeld?
Lisa: Je kunt er meerdere plekken bij zien, maar in ons hoofd is het wel een beetje het ziekenhuisbeeld, ja. En ook de lights and shadows die erin beschreven worden: er is licht, maar het bereikt jou net niet. Als je in een ziekenhuis ligt, voel je je op een plek waar geen buitenwereld bij komt. Alsof je buiten de maatschappij ligt.
Amy: Je draait op zo’n moment niet mee in de wereld, zo voelt dat.
Shelley: Ja, precies, de wereld is dichtbij – het licht schijnt in de gang – maar komt net niet tot bij jou.
Als een tweede wereld waar je in terechtkomt, toch? Niet alleen de patiënt zelf, maar ook als familie.
Lisa: Ja, heel raar.
Amy: Het houdt je in zekere zin weg bij het leven, zeg maar.
Shelley: Als iemand ziek is, is eigenlijk het hele gezin ziek.
Jullie maken dit al op jonge leeftijd mee. In hoeverre heeft het jullie veranderd?
Amy: We waren altijd al een heel hecht gezin, maar hierdoor is dat wel versterkt. We zijn veel van huis, en dat is wel moeilijk voor ons. Ja, we proberen thuis natuurlijk zoveel mogelijk te vertellen over wat ons allemaal overkomt, en gelukkig maakt Rick, onze vader, wel veel mee, omdat hij ook creatief bij ons betrokken is.
Shelley: Het heeft mij denk ik wel veranderd. In de zin dat… ik was vroeger best voorzichtig… Ik durfde wel wat, maar echt risico’s opzoeken, of heel veel reizen, heel veel vliegen, dat deed ik liever niet. Maar nu denk ik: ja, ik kan dat wel allemaal laten, maar je kunt met je hoofd op de stoep vallen en dan kan het ook over zijn. Ik ben me er meer van bewust dat ik dingen wil zien en meemaken. En laatst had ik het er met mijn ouders over dat wij, omdat we de ziekte al zo vroeg leerden kennen, anders in het leven staan dan zij op die leeftijd.
Amy: Misschien iets harder? Dat we meer voor elkaar opkomen?
Lisa: Harder, in de zin dat we niks laten gebeuren wat we niet willen. Maar ook dat je niet for granted neemt, hoe zeg je dat, dat morgen gewoon alles weer hetzelfde zal zijn.
Amy: ‘Voor lief’.
Lisa: Ja, voor lief.
Amy: Mijn Engels wordt steeds beter!
Lisa: Hahaha. Maar dat het dus niet vanzelfsprekend is dat je er morgen nog bent.
Shelley: Het zit ‘m ook in hoe wij mensen om ons heen behandelen. Je werkt met een heel team, en dan heb je mensen die koffie zetten, mensen die het licht doen, mensen die het geluid doen, je hebt mensen die wat zichtbaarder zijn, maar welke taak je ook uitvoert: je hebt elkaar allemaal nodig. Als je elkaar met respect behandelt, kun je ook met een gerust hart naar jezelf kijken, en dan kun je de volgende dag weer goed ingaan.
Hebben jullie er haast door gekregen?
Lisa: Nee, haast niet. Maar wel: we gaan niet zitten wachten tot er iets gebeurt, we hebben geen zin om de dingen af te wachten.
Amy: We zijn wel van het aanpakken.
Lisa: Als je wilt dat er iets gebeurt, moet je er het liefst een minuut geleden al mee begonnen zijn.
Shelley: Dat betekent niet dat alles lukt, maar wel dat je jezelf achteraf niets kwalijk kunt nemen.
Hoe kwam het lied tot stand?
Shelley: In de tijd dat er allerlei liedjes voor ons geschreven werden, ontstond ook Lights and shadows. Rory, mijn vriend, kwam met een muziekarrangement. Dat heeft hij toen naar Rick gestuurd. Die kreeg daar enorm veel inspiratie van, en diezelfde nacht nog heeft hij doorgewerkt, en daar kwamen een aantal coupletten en een refrein uit. Toen is Rory meteen naar ons toe gekomen. We hebben met z’n allen wat zitten aanpassen, oefenen en checken of het de goede toonsoort was en zo, voor de meerstemmigheid, en toen zijn we die avond, mama lag al op bed, naar haar toe gegaan. Rory heeft z’n gitaar gepakt en we hebben het akoestisch voor haar gezongen.
Amy: We hadden een blaadje met tekst, daar stond alleen nog maar het eerste idee op, met een prachtige melodielijn.
Shelley: En haar reactie was echt goud waard.
Lisa: Die was precies zoals we hoopten dat hij zou zijn.
Amy: Een lach en een traan tegelijk, het emotioneerde ons allemaal.
Shelley: Vanaf dat moment had deze song voor ons iets bijzonders. En dat is altijd zo gebleven.
Lisa: Maar we wilden niet meteen denken: dan gaan we hiervoor. We zijn met alle andere liedjes ook heel bewust bezig geweest. We hebben er heel veel als demo ingezongen.
Amy: We zijn bij alle liedjes heel erg betrokken geweest.
Lisa: En toen zaten we uiteindelijk met z’n allen bij elkaar, met heel de selectiecommissie, en deze bleef er bovenuit stijgen, dus dan valt het ook niet te ontkennen dat we deze graag wilden.
Amy: En ik kwam er – echt pas nadat we het hadden gekozen – achter dat de eerste letters van het lied, Lights And Shadows, onze initialen zijn: Lisa, Amy, Shelley.
Lisa: Dat zagen we wel een beetje als een teken haha…
Shelley: We staan er nu nóg meer achter.
Hebben jullie met jullie ouders overlegd in hoeverre hun persoonlijke verhaal gebruikt mocht worden?
Shelley: We hebben meteen nadat we het aan onze moeder voorgezongen hadden gevraagd of ze het mooi vond en of ze het goed vond dat we het zouden kiezen, en ze zei: als jullie hiermee veel mensen kunnen bereiken en hen kracht kunnen toezingen, dan: ja. Dat is ook de reden dat ze kinderen wilde. Ze heeft altijd gezegd: ik hoop dat mijn kinderen iets positiefs kunnen brengen aan deze wereld, hoe klein of groot dat ook is. En dat dat nu op zo’n groot platform is, daar is ze alleen maar heel erg trots op.
Amy: Ze stond– en staat nog steeds – ook altijd zo in het leven. Om anderen te helpen en zichzelf eigenlijk een beetje weg te cijferen, en anderen iets positiefs te brengen. Het zit in kleine dingen, en daarom staat ze hier zo volledig achter. Maar heel veel mensen denken dat we het alleen voor mama zingen, en dat is niet zo.
Lisa: Ze was de inspiratiebron.
Jullie laten jullie serieuze tekst en jullie serieuze verhaal straks horen in een groot en vrolijk Eurovisiecircus. Hebben jullie je voorbereid op die tegenstelling?
Amy: Heel veel mensen vragen: ga je niet breken op het podium? Maar het lied en de boodschap geven ons hoop en kracht, en dat willen wij ook uitstralen naar de mensen thuis. Dat is voor ons eigenlijk juist níét moeilijk om te doen. We vinden het heel fijn als mensen interesse hebben in ons verhaal, want daarom staan we daar, met die boodschap.
Lisa: Onze boodschap is natuurlijk wel anders dan die van veel andere liedjes, en je moet het verhaal dan gaan ‘verkopen’, zeg maar, aan de pers.
Shelley: Maar zouden we dan een andere boodschap willen hebben? Het leven is alleen maar leuk, of zo? Het is een feit dat dat niet zo is.
Lisa: Het is helaas ons persoonlijke verhaal, we kunnen het niet faken. En dus kunnen we ook niks fout doen.
Shelley: Ja, het is ons verhaal, én het verhaal van heel veel andere mensen.
Het songfestival kan ook een enorme meningenmachine zijn.
Amy: Dat zijn social media sowieso.
Shelley: Ik heb er echt een hekel aan als mensen zomaar nare dingen over anderen schrijven, maar ik vat het niet persoonlijk op omdat ik weet dat het nu eenmaal gebeurt. Het overkomt iedereen.
Lisa: En er is maar dit voor nodig om negatieve mensen anders te laten denken. Dat hebben wij ook al een paar keer meegemaakt, mensen die zeiden: ik vind het echt helemaal niks, en de volgende dag hebben ze een optreden gezien, en dan lees je dat ze het geweldig vonden.
Amy: Ik denk altijd: mensen die nare dingen schrijven hebben ons nog niet ontmoet.
Het is natuurlijk ook een zegen dat jullie een drievrouwschap zijn. Wie van jullie is het nuchterst?
Shelley: We zijn allemaal best relaxed, maar ik kan het makkelijkst iets naast me neerleggen. Er is toch niks aan te doen.
Lisa: Als het om mezelf gaat maakt het me echt niks uit, maar als het om Amy of Shelley gaat zou ik soms wel willen reageren. Maar ja, dat heeft ook geen zin.
Amy: Ik denk dat we alle drie niet zo goed tegen onrecht kunnen.
Shelley: Als mensen denken feiten te kunnen vertellen die niet waar zijn, dat vind ik wel lastig.
Amy: Maar ook daarbij hebben we de laatste jaren geleerd dat we het naast ons neer moeten leggen.
Lisa: We zijn natuurlijk al jong begonnen, en kids zijn het allerergst met die beledigingen. Maar die onzekere periode van rond ons vijftiende, die hebben we gehad. En het fijne is: life goes on. Zelfs als er iets gebeurt waarvan je denkt: dit is het allerergste dat ze ooit over me kunnen schrijven, dan gaat dat ook weer voorbij.
Amy: En bij ons valt het tot nu toe super-erg mee.
Lisa: Ik hoef nooit reacties te verwijderen.
Shelley: Of andere mensen nemen het voor ons op. Dat gebeurt ook, dan hoeven we zelf niks te doen. We hebben zulke lieve fans. Die zijn echt de beste.
Jullie zongen in 2007 op het Junior Songfestival, en jullie hebben in 2012 een liedje voor het Nationaal Songfestival ingestuurd, toen nog onder de naam LAS Vocals. Jullie zijn blijven volhouden tot we niet om jullie heen konden. Dat moet ook als een kleine overwinning voelen.
Amy: Ja, dat we er nog zijn.
Lisa: En dat we uiteindelijk het songfestival mogen doen is wel heel gaaf. We hebben er ook een tijd niet meer over nagedacht, hoor.
Shelley: Het leek ons altijd gewoon heel tof om te doen.
Lisa: Ik denk: als je artiest bent is het vanzelfsprekend dat je het songfestival als iets heel gaafs ziet. Het is het grootste liedjesfestijn dat er is, dus ja, als je van muziek houdt…
Amy: Het is zo’n eer om dit te mogen doen!
Lisa: …dan is dit natuurlijk helemaal top.
Vergeleken met de overige bijdragen heeft Lights and shadows een heel andere muzikale sfeer. Is het vooral het meerstemmig zingen dat jullie willen overdragen, of juist het verhaal?
Lisa: De muziek versterkt het verhaal. Er zijn natuurlijk heel veel mensen die geen Engels spreken, en ook voor die mensen moet het duidelijk zijn. Daar zorgt de muziek voor.
Shelley: We zijn geen schrijvers en onze stem is ons instrument. Wij zijn geen girlband met dansjes en gedoe.
Amy: Tegelijkertijd gaan we niet alleen naar Kyiv met een liedje, maar ook met een act. Je kunt niet zomaar denken: ah, dit is leuk. Nee, dit is het songfestival. Dus je moet weten hoe het eruit gaat zien. Belichting, visuals, muziek, tekst. Daarom zijn we heel betrokken, bij alles. We willen ook precies weten wie er in het team zit, wie wat doet, wat er naar Kyiv gestuurd wordt, qua ideeën.
Lisa: En misschien lukt het ons ook niet, maar we willen wel geprobeerd hebben om aan al die elementen te denken.
Zijn er acts uit de afgelopen jaren waardoor jullie je geïnspireerd voelen?
Shelley: We hebben niet gedacht: dit moeten we ook doen, want we willen origineel zijn. Maar er zijn wel acts die we geweldig vonden.
Lisa: Ik vond Måns Zelmerlöw helemaal fantastisch. Toen dacht ik: dit is echt iets nieuws. En Conchita, die vonden we allemaal geweldig.
Shelley: Daar krijg ik nog steeds, iedere keer als ik ernaar kijk, kippenvel van.
Amy: Alles klopte: de belichting, haar persoonlijkheid, het lied.
Wanneer is de deelname voor jullie zelf geslaagd?
Shelley: Als wij en Nederland trots zijn op wat wij hebben neergezet.