In het noorden van Zweden, Finland en vooral Noorwegen wonen de Samen. Zij zijn een van oorsprong nomadisch volk met een eigen taal. Die wordt niet vaak op het Songfestival gehoord. Maar dit jaar wel: in het liedje dat Noorwegen stuurt, Spirit in the sky van de groep KEiiNO, klinkt – naast moderne popmuziek – ook een gedeelte van een joik: de traditionele Sami-zang.

KEiiNO
KEiiNO, een heel nieuw samengestelde groep, bestaat uit Tom Hugo, Alexandra Rotan en Fred Buljo. De eerste is de aanstichter van dit geheel. Samen met zijn echtgenoot begon hij in de zomer van 2018 aan een compositie, die Spirit in the sky zou worden. De betreffende echtgenoot, Alex Olsson, had vlak ervoor het prachtige noorderlicht (‘geesten in de lucht’) gezien. In november werd Alexandra erbij gevraagd, en nog wat later rapper en joiker Fred Buljo.

Ervaring
Tom Hugo deed al twee keer eerder mee aan de Noorse voorronde. In 2013 met Det er du (bleef steken in de halve finale) en in 2018 met I like I like I like (bleef steken in de eerste ronde van de finale). Alexandra Rotan heeft ook ervaring: zij zat vorig jaar bij de laatste vier, als helft van het duo Stella & Alexandra, met You got me. Nu was hun groep al lang voor de finale de verwachte winnaar, en maakte dat dus ook waar.

Spirit in the sky
Over de muzikale stijl van hun lied zegt de groep: ‘Het is arctic pop, met invloeden uit de volks- en de Sami-muziek’. En de tekst? Tom Hugo: ‘Die gaat over geaccepteerd worden om wie je bent, wat je cultuur, achtergrond, gender of identiteit ook is.’ Het noorderlicht is daarvan de metafoor: ‘Her shining lightwaves will break away the night. I call it freedom.’ En het ene zinnetje in de sami-taal, ‘Čajet dan čuovgga’ maakt het helemaal duidelijk: ‘Laat je licht zien!’.

Sami
De groep wil de joikzang promoten. Ze organiseerden voor hun vroege fans dan ook al een heuse joikwedstrijd. En in een ijskoud noordelijk hotel zongen ze een joikversie van Only teardrops, het Deense liedje dat het Eurovisie Songfestival van 2013 won.
Noorwegen bracht trouwens al eerder Sami-muziek naar het festival. Dat gebeurde met de legendarische inzending van 1980, Sámiid ædnan van Sverre Kjelsberg & Mattis Hætta, waarin het liedje halverwege compleet overgenomen werd door een warme joikmelodie.

Tel Aviv
KEiiNO bestreed negen acts in Melodi Grand Prix (de Noorse voorronde die altijd een wat bescheidenere versie van het Zweedse Melodifestivalen lijkt te zijn), belandde daarna bij de laatste vier en versloeg tijdens een ultiem duel de nummer twee: Adrian met zijn The bubble, geschreven door onder meer oud-Eurovisiedeelnemers Alexander Walmann en Kjetil Mørland. Maar nu wacht Tel Aviv. Noorwegen treedt op donderdag 16 mei aan in de tweede halve finale. Tom Hugo, die een groot fan van het Songfestival is, zei nadat KEiiNO opgetreden had tijdens een winter-gaypride in Noorwegen: ‘Ik hoop dat we nog op heel veel Prides mogen spelen.’ Hoe het ook afloopt in Israël, dát zal na deze overwinning in eigen land ongetwijfeld lukken.

 


Meer weten over de andere inzendingen van 2019? Klik hier.