Het is juni 2023. Nemo Mettler (nu 24) heeft een tijd achter de rug waarin het leven zich als een flinke orkaan presenteerde, maar nu is Nemo in een Zwitsers schrijfkamp om Eurovisieliedjes te maken. Voor anderen.
Tenminste – dat is de bedoeling. Maar op dag één wordt Nemo aan Teya gekoppeld, die dan net meegedaan heeft voor Oostenrijk met Who the hell is Edgar?
Nemo vraagt: ‘Voor wie schrijven we eigenlijk?’
Teya antwoordt: ‘Voor jóú natuurlijk.’

Nemo went de rest van de dag aan dat idee, ziet opeens een enorme vrolijkheid en vrijheid opdoemen en schrijft op dag twee in een enorme vlaag The code. In dat lied is de weerslag van de orkaan uit zijn leven aanwezig én vooral de jubel die die teweegbracht – en maanden later wordt The code gekozen als de Zwitserse inzending en nog weer maanden later gaan lied en artiest het festival in als favorieten.

O’s and 1’s
Nemo zingt over ‘the code’. Dat doet denken aan geheimschrift, aan iets wat je moet ontcijferen. Maar voor Nemo heeft het ontdekken van dat wat er schuilgaat achter de code met een veel groter iets te maken: met dat wat de maatschappij hen als genderqueer persoon aan beperkte keuzes oplegt. Je moet nul of één zijn – computertaal voor het één of het ander. Oftewel: binair. Oftewel: mannelijk of vrouwelijk. Nemo verwoordt het prachtig in de bridge van hun song: ‘Somewhere between the 0’s and 1’s, that’s where I found my kingdom come’.

Ammonieten
Het fijne aan deze song over non-binairiteit is dat zowel de melodie als de tekst niet verontschuldigend zijn, ook niet beschuldigend, maar simpelweg euforisch. En een regel als ‘Like ammonites, I just gave it some time’ is natuurlijk een schitterende, beloftevolle manier om deze levensveranderende zoektocht te beschrijven. Trouwens: hoe vaak zullen er ammonieten (fossiele overblijfselen van een bijzondere inktvis uit de oudheid) in een Eurovisieliedje zijn genoemd?

Juist
‘This story is my truth’ – nog zo’n kernzin uit The code. Nemo: ‘Toen ik de song schreef wist ik meteen dat die heel persoonlijk was, en kwetsbaar, maar ook helemaal, helemaal juist.’
Waar duidt die truth precies op, en ook die juistheid, en de ‘I went to hell and back’, en de ammonietentijd? Daarvoor moeten we eerst Nemo’s artiest-levensloop schetsen.

3 en 13
Nemo wordt geboren uit ouders die een ‘denkfabriek’ beheren (BrainStore, een inmiddels wereldwijde onderneming voor frisse ideeën, ‘we make magic happen’) en begint als driejarige al met vioollessen, later komen daar piano- en drumlessen bij. Tien jaar later is daar de eerste theaterrol voor Nemo: in de musical Ich war noch niemals in New York, over de songs van de Oostenrijkse Eurovisiewinnaar van 1966, Udo Jürgens.

15
Met vijftien jaar stapt Nemo schuchter het podium van Switzerland’s got talent op en stelt zich voor: ‘Ik ben Nemo.’
‘O, zoals de vis?’ vraagt de presentatrice, die natuurlijk aan de film Finding Nemo denkt, die met het clownsvisje – maar Nemo legt uit: ‘Nee, mijn ouders hebben me zo genoemd vanwege het Latijnse woord “Nemo”, wat “niemand” betekent. Dat klinkt misschien een beetje negatief, maar hun redenering was: “Als je niemand bent, kun je alles worden.”’
En dan begint Nemo te rappen en krijgt vier keer ‘Ja!’.

16
Met zestien doet Nemo mee aan Bounce Cypher, een Zwitsers evenement met tachtig rappers die zeven uur lang live hun beste punchlines brengen. Met beugel en stuiterende energie spuugt Nemo de Zwitserduitse variant van deze zinnen: ‘Voor mij gaan binnenkort verschillende podia gebeuren – want ik wandel binnenkort door verschillende deuren.’ En: ‘Ik ben meer dan startklaar – maar eerst kweek ik nog wat schaamhaar.’
De andere rappers raken helemaal vrolijk van de snelle, brutale Nemo, wat duidelijk te zien is in de laatste tien seconden van de clip van het event, die vervolgens viral gaat [zie kader].

18 en verder
Wat in de jaren erna volgt: een EP die geinig Nemo’s clownfish heet, een hit, Ke bock, [zie kader], nog een hit, Du [zie eerder kader] en in het voorjaar van 2018 maar liefst vier Swiss Music Awards. Dus wat dan voor de hand ligt is een hele waaier aan roem die steeds breder uitklapt. Maar dat gebeurt niet. In plaats daarvan trekt Nemo juist naar de rust en de introspectie. Oftewel: de ammonietentijd breekt aan.

Platbranden
Nemo bezoekt de Verenigde Staten en verhuist naar Berlijn. En is vooral veel aan het denken over zichzelf en aan het zoeken naar de truth. Die waarheid – over diens non-binairiteit – legt Nemo in juni 2023 dus open in The code, maar die song wordt naar de Zwitserse omroep gestuurd, maar het is nog niet duidelijk wat ermee gaat gebeuren. Wel is er in november 2023 een andere song, This body, over het ongemak met het eigen lichaam en de schaamte vanwege het genderqueer-zijn, met bijvoorbeeld deze bittere bewering: ‘Als dit lichaam een huis was, zou ik het platbranden.’

Sterrenstelsel
En vlak voor de release van This body is er een doorwaakte nacht, die resulteert in een telefoontje naar mama om haar om raad te vragen en daarna een belangrijke Instagrampost, waarin Nemo onder andere schrijft:
‘Ik had het nog niet algemeen bekendgemaakt, maar ik identificeer mezelf niet als man of vrouw.
Ik ben gewoon Nemo.
Ik zie gender graag als een melkwegstelsel en zelf ben ik dan een sterretje dat daar ergens in rondzweeft.
Het is maar een eerste stap, en ik heb nog veel over mezelf te leren en te ontdekken. Ik neem jullie heel graag mee op deze reis.’

Niet zo serieus
En precies dat doet Nemo een paar maanden later met The code, wanneer inmiddels bekend is dat het de Zwitserse festivalinzending zal zijn. The code is een song die, in tegenstelling tot This body, niet droevig en zoekend, maar juist jubelend en grappig. Dat past bij wat Nemo al als zeventienjarige in een interview zei: ‘Een bepaalde ernst is natuurlijk best belangrijk. Maar we wonen hier in zo’n klein landje, en soms moeten we onszelf even niet serieus nemen.’

Yes
Uit die houding komt vervolgens ook het geestige filmpje voort waarmee Nemo’s Eurovisiedeelname in februari 2024 aangekondigd wordt. Daarin zitten omroepbonzen tegenover Nemo aan een tafel en vragen nieuwsgierig: ‘Oké, wat wordt het met die song van jou? Rap, musical, disco, of misschien opera?’
Waarop Nemo antwoordt: ‘Yes.’
En vandaar ook de filmische, blije clip die er bij The code werd gemaakt, en zelfs de unieke manier waarop Nemo en een vriend van vroeger naar Malmö reisden: liftend.

Speeltuin
Terug naar juni 2023, naar het ontstaan van The code. Over die dagen in het schrijfkamp vertelt Nemo: ‘Toen ik eenmaal gewend was aan het idee dat we een Eurovisieliedje voor mijzelf zouden kunnen schrijven, voelde het alsof ik in een speeltuin was waar ik van alles mocht uitproberen. Toen we aan het eind van de tweede dag naar The code luisterden, dachten we: wat de fuck hebben we gemaakt? This is crazy. Op dat moment wist ik: als ik ooit naar Eurovisie ga, dan met dit lied.’
En vriendin Teya, die dus vorig jaar zelf op het Eurovisiepodium stond, Nemo aanzette to deelname en weliswaar niet meeschreef aan The code, maar wel getuige was van het ontstaan, noteerde bij de bekendmaking op haar Instagram: ‘Nog nooit zo uitgekeken naar een release. Inclusief die van mijn eigen Eurovisiesong.’

Copyright foto: Corinne Cummings/EBU