Ze was erbij in Stockholm, ze was er in Barcelona, in Londen, Tel Aviv, Amsterdam en Madrid. ‘Aan het einde van de reeks zullen jullie mijn lied helemaal zat zijn’, zegt ze lachend. Maar Vladana Vučinić, de zangeres die dit jaar Montenegro vertegenwoordigt in Turijn, ging niet voor niets naar alle pre-party’s van het Eurovisie-seizoen. Vladana heeft een missie, een heel persoonlijke missie.

Moeder
De coronacrisis was in volle gang en Vladana’s moeder overleed aan de gevolgen van haar besmetting. Twee dagen lang kon ze geen woord uitbrengen. De eerste woorden die ze wel uitte waren op papier, en het waren de woorden van dit liedje:

Breathe

‘De pijn gaat weg, zeggen ze
en de wolken vallen
je houdt de dingen vast, hun geur
om je te verwarmen.’

‘Het is de lucht die ze nodig hebben
lucht die ze ademen
zonder gaan ze dood
het is onvergeeflijk.’

In de videoclip zien we een familie die uit elkaar valt omdat ze geen lucht krijgen.

Verloren
‘We mogen niet de mensen vergeten die hun gevecht met covid verloren. Veel mensen willen hun leven weer oppikken, terug naar het oude normaal – ik ook – maar vergeet niet, zij hadden ook langer kunnen leven. Zestig miljoen mensen – samen zijn dat twee of drie kleinere landen – hebben we verloren. Ik vraag drie minuten aandacht voor hen.’

Ze wilde specifiek met het lied naar Eurovisie, omdat ze dan haar boodschap tot buiten de grenzen van de Balkan kon laten horen. En dat mag ze, want ze werd door de Montenegrijnse omroep intern geselecteerd.

Druk
Ze draagt het track record van Montenegro op haar schouders. ‘We hebben twaalf keer meegedaan, we zijn twee keer in de finale gekomen, we hebben nu twee keer niet meegedaan. Dus iedereen verwacht dat ik Montenegro voor het eerst in acht jaar weer in de finale krijg.’

Muziek
De ervaring heeft ze. Vladana leerde al op jonge leeftijd muziektheorie en operazang. In 2003 deed ze mee aan een karaokeshow op tv, waardoor ze bekendheid kreeg. In 2005 en 2006 deed ze al een gooi naar Eurovisie-deelname in de toen nog Servisch-Montenegrijnse voorronde, in 2007 had ze een hit met Kao miris kokosa, en in 2010 kwam haar debuutalbum Sinner City uit.

Fashion
Maar muziek is één ding: ‘Fashion is my passion.’ Ze begon een online modemagazine, want ze helpt graag mensen met het veranderen van hun garderobe, en ze helpt graag Montenegrijnse fashion designers aan een platform voor hun werk. Dat laatste doet ze ook op Eurovisie. Vladana houdt van grootse podiumoutfits – ‘Roísin Murphy, Grace Jones en Björk zijn mijn inspiratiebronnen’ – en ze stuurde haar lied naar een designer met de opdracht om een metafoor voor het lied te maken. De designer kwam met drie ontwerpen en Vladana koos er een uit.

Longen
Het resultaat is meer dan alleen een blauwe jurk. De lichten op haar jurk, op haar borst, zijn haar longen, ze lichten haar ademhaling op. En de ‘halo’ om haar jurk heen doet hetzelfde. De lampjes reageren op geluid, dus ook op haar stem.

Missers
Aangekomen in Turijn gingen er dingen mis. De ‘halo’ had ze graag geheimgehouden tot de tweede halve finale, maar wat doet de EBU? Ze publiceren een repetitievideo waarin de cirkel pontificaal in beeld is. Ook wilde ze iets doen met de Zon, de grote boog op het podium. Die Zon bleek niet goed te werken, en wat doet de organisatie? Die laat dat pas een paar dagen voor haar aankomst weten. ‘Ik weet niet of het iets typisch Italiaans is om alles op het laatste moment te doen…’

Platform
Het Eurovisie Songfestival ziet ze als het ideale platform om boodschappen over te brengen aan een groot publiek – zo ook over de oorlog in Oekraïne. Maar verder is ze geen fan van het festival. ‘De muziek op het Songfestival vind ik vaak gewoon niet goed. Er zijn vaak maar twee liedjes die ik de hele dag door kan horen op de radio.’ Dat zijn dit jaar Portugal en Nederland.

Episch, etnisch, emotioneel
Met S10 zou ze wel willen samenwerken. ‘De diepte is het soort liedje dat ik zelf ook zou zingen. Wat ik nu zing – een balkan ballad – is niet representatief voor wat ik normaal zing.’ Maar ze voelt dat het moet. Het lied moet episch, etnisch en emotioneel zijn.

Ze kijkt ook naar de outfits van haar concurrenten. De beste op dit gebied vindt ze Sheldon Riley – ‘heel avant-garde met dat glinsterende masker’ – en Achille Lauro – ‘ik zou alles dragen wat hij draagt.’ Maar nu niet. Want wat zij draagt moet alleen maar symbolisch zijn. ‘Ik ga ook iets dragen wat van mijn moeder was. Want ik wil dat zij het ziet.’

Bronnen:
Eurovision.tv Meet & Great met Vladana: https://www.youtube.com/watch?v=ftQ4_HinfIk
Wiwibloggs interview: https://www.youtube.com/watch?v=ekiwUc_HlVk
Eurovisionlive interview: https://www.youtube.com/watch?v=v_7jS02nDVs
Eurovisionfun: https://eurovisionfun.com/en/2022/05/montenegro-vladana-speaks-openly-about-the-problems-of-this-years-contest/