Victor Vernicos is met zijn zestien jaar de jongste songfestivaldeelnemer dit jaar en tevens de jongste deelnemer ooit namens Griekenland. Zijn liedje What they say lijkt in eerste instantie het verhaal van een jonge artiest die schrikt van de kans om beroemd te worden. Maar wie scherper luistert, hoort de stem van een nieuwe generatie die langzaam voet aan de grond krijgt op het Songfestival.

Verlammend
Waar gaat What they say over? Zelf zegt Victor dit:
‘Toen ik dertien was, kwam er ineens veel interesse van managers uit de VS en UK, en van andere mensen uit de muziekindustrie. Ik realiseerde me dat mijn droom om popster te worden werkelijkheid kon worden – en dat werkte verlammend. Ik kreeg angstaanvallen. Zes maanden later, toen het beter met me ging, schreef ik dit lied.’

2006
Deze uitleg herhaalt de Griekse delegatie op alle denkbare plekken, en op het eerste gezicht lijkt dat een helder, overzichtelijk verhaal van een jongen die aarzelt wanneer hij op het punt staat om door te breken. Tom Dice’s Me and my guitar (België 2010), maar dan in een ander jasje gegoten.
Maar dat is niet het héle verhaal. Want wie goed naar de tekst van de Griekse inzending kijkt, ziet elementen die niet verklaard worden vanuit dit promopraatje. Elementen waaraan je kunt zien dat Victor geboren is in 2006.

Nieuwe generatie
Van Victors generatie (Gen Z) wordt wel gezegd dat het de meest diverse generatie ooit is. De generatie die opgroeide in een digitale wereld, en die als jonge kinderen meemaakten dat Barack Obama president werd en het homohuwelijk in o.a. de Verenigde Staten werd gelegaliseerd. Het zou ertoe geleid hebben dat onderwerpen als racisme, LHBTI-rechten en klimaatverandering voor hen belangrijk zijn.
Maar ook op andere gebieden zoals werk, geloof en mentale gezondheid heeft de nieuwe generatie andere ideeën dan haar voorgangers. En die ideeën braken de afgelopen jaren al langzaam door op het Eurovisie Songfestival. De Roemeense zangeres Roxen, die in 2021 meedeed in Rotterdam, is daarvan misschien wel het beste voorbeeld.

Mentale gezondheid
Roxens lied Amnesia ging over mentale gezondheid en dat onderwerp zie je ook terug in de Griekse inzending van dit jaar. Bijvoorbeeld in het tweede couplet:
I’m overwhelmed and heated,
can’t say that I am longing for
another day to break my spirit.

Anderen helpen
What they say gaat over depressie, over angstaanvallen. Victor is zeker niet de enige die lijdt. Kijk bijvoorbeeld eens naar het refrein, daarin zingt Victor: ‘Wie zelf gewond is kan niet aanzien hoe andere mensen pijn hebben […] En ik red alle anderen, want voor mijzelf is het te laat.’
Ook dit sluit aan bij het eerder geschetste beeld van deze nieuwe generatie. Van Gen Z wordt immers gezegd dat ze minder op zichzelf gericht zijn dan hun voorgangers (millennials).

Griekse uitdrukking?
En hoe zit het nou met die titel? De zin ‘You know what they say’ impliceert dat er een Grieks spreekwoord of gezegde is over lost souls, maar ook na herhaaldelijk navragen bij de Griekse delegatie lukte het ons niet om te achterhalen waar Victor precies op doelt.
Het concept ‘lost souls’ kan terugslaan op de Griekse mythologie, waarin de Rivier van de Verloren Zielen de laatste barricade was voorafgaand aan de hel. Kortom: lost souls kunnen op het laatste moment nog voorkomen dat je in de hel terecht komt.

Geloof
Een andere mogelijke verklaring vinden we in het Bijbelboek Lukas. Hier wordt de term ‘lost souls’ meermaals genoemd. Jezus vertelt o.a. dat een goede herder bereid is om 99 schapen achter te laten om die ene verlorene te redden. Victor gebruikt vaker christelijke concepten in zijn liedjes en in interviews heeft hij zich her en der iets laten ontvallen over zijn geloof. Ook dat is iets waarvoor Gen Z meer openstaat in vergelijking met millennials.

Toekomst
Het Songfestival heeft lange tijd geteerd op de persoonlijke verhalen van o.a. Tom Dice, Conchita Wurst, Mans Zelmerlöw en Michael Schulte. Voer voor millennials, als je de stereotypen althans mag geloven. Het officiële verhaal van Victors spannende doorbraak sluit daarbij aan – maar de tekst van What they say bevat veel meer dan alleen het verhaal van een depressieve tiener. Met aandacht voor mentale problemen, religieuze verwijzingen en de focus op het helpen van anderen boven jezelf, is het nummer een tijdscapsule uit de toekomst, waarin de voorzichtige stem van een nieuwe generatie klinkt. Een generatie die steeds luider zijn stem laat horen, in de wereld en ook op het Songfestival.

 

Foto: Chloe Hashemi/EBU