De Fransen vroegen haar drie jaar lang. La Zarra, vroegen ze, wil jij voor ons op het Songfestival zingen? Twee keer zei de Canadees-Franse zangeres nee, ze vond zichzelf nog niet goed genoeg. Dit jaar zei ze ja, en o, wat is de delegatieleidster van de Fransen blij: ‘La Zarra is mysterieus, ze is ingetogen, ze is verbluffend.’
Waarom geheimzinnig? Hoezo ingetogen? Waar bestaat dat verbluffende uit? En wat is de reden dat haar liedje, Évidemment, vrolijk lijkt, maar behoorlijk triest is?

De data
La Zarra is 25, groeide met ouders van Marokkaanse afkomst op in het vijfde stadje van de Canadese provincie Quebec. Ze werd kapster, wilde altijd al zingen, had in 2021 opeens een gigantische hit, staat in de finale van Eurovisie 2023.
Tot zover de data, nu het verhaal. In vijf stappen, met vijf uitstapjes.

Stap 1: de belangrijke ontmoeting
Fatima Zahra Hafdi is kapster. Op een avond komt ze in een club de bekende producer Benny Adam tegen. Ze zijn allebei een klein beetje aangeschoten. Hij gaat achter de piano zitten en speelt Céline Dions Pour que tu m’aimes encore. Fatima zingt mee – en na afloop nodigt hij haar uit om de volgende dag naar zijn studio te komen.

Uitstapje 1: de braadpan
Fatima is autodidact, ze heeft geen zangopleiding en geen The Voice-ervaring. Wel: ‘YouTube. Veel naar Barbra Streisand kijken, naar Barbara, naar Dalida, naar Charles Aznavour, naar Édith Piaf, naar Frank Sinatra. Ik heb zingen geleerd door naar hun liedjes te luisteren en ik heb schrijven geleerd door naar hun liedjes te luisteren. Als je aan mijn vrienden vraagt hoe ik tien jaar geleden zong, dan zeggen ze: “Als een braadpan”.’

Stap 2: het bouwen
Hoe maak je een artiest? Producer Benny Adam denkt er goed over na. Meteen die eerste dag in de studio nemen Fatima en hij al een door haar geschreven nummer op, Printemps blanc (‘Witte lente’). Het wordt uitgebracht in een versie met Niro, een rapper van naam – en daardoor valt het op.
Nog wat samenwerkingen met hiphop-artiesten volgen, en dan iets bijzonders: Fatima, die intussen allang La Zarra heet, maakt een mashup. Ze last twee liedjes aan elkaar (zie kader), het trieste À l’ammoniaque van het Franse rapduo PNL, over de harde kanten van het leven, en Mon dieu, van Édith Piaf, een smeekbede om de liefde nog wat langer te laten duren.

Uitstapje 2: de naam
Fatima wordt La Zarra. Waar komt die naam vandaan? Er zijn drie verklaringen en ze zijn alle drie geldig:
a) Fatima’s tweede naam is Zahra.
b) Édith Piaf werd La môme (Piaf) genoemd, ‘De kleine (mus)’. ‘La Zarra’ betekent op zichzelf niets, maar is een eerbetoon aan die andere ‘La’.
c) De grote negentiende eeuwse auteur Victor Hugo (ja, die van De klokkenluider van de Notre Dame en Les misérables) schreef een gedicht dat Lazarra heet. Het gaat over een sterk, vrolijk, doordenderend meisje dat alle mannen het hoofd op hol brengt. La Zarra: ‘Vooral dat krachtige en dat actieve wil ik graag uitstralen.’

Stap 3: de hit
Uit het niets – we zijn inmiddels vier jaar verder – is er opeens een hit. Platina in Frankrijk: Tu t’en iras.
Het liedje gaat over de teleurstelling in mannen. De belangrijkste tekstregel: ‘Jij vertrekt – zoals alle mannen vóór jou.’ Maar hoe triest de tekst ook is, de melodie is vrolijk. Net als de clip. Daarin zien we hoe La Zarra stap voor stap drie mannen uit de weg ruimt. Letterlijk: de eerste kiepert een ravijn in, de tweede slikt een vergiftigde pil en de derde krijgt een kogel. Pas de vierde voldoet: de bekende Canadese dragqueen Cookie Kunty.
Op de vraag waarom de door La Zarra gespeelde dame in de clip grijnzend een foto maakt van haar dode mannen, antwoordde La Zarra: ‘ Huh? Wat insinueer je? Ik heb nu eenmaal twee hobbies. Naaktkatten en fotograferen.’

Uitstapje 3: het bleekwater
Interviewer: ‘La Zarra, met welke drie woorden zou jij jezelf omschrijven?’
La Zarra: ‘Ontembaar, mysterieus en bleekwater.’
Interviewer: ‘Bleekwater?’
La Zarra: ‘Ik hou van wegpoetsen.’
Interviewer: ‘Wat zou je het liefst weg willen poetsen?’
La Zarra: ‘Mijn exen.’

Stap 4a: het album
In het jaar van de hit (2021)  verschijnt ook een eerste album met vijftien liedjes. De titel? Een niet heel opwekkende: Traîtrise, ‘verraad’.
Ook hier weer zijn de melodieën meeslepend (‘Ik hou van big American songs’), maar de teksten melancholiek. Zo luidt in Vie d’artiste bijvoorbeeld de laatste zin van het refrein:
‘In liedjes is alles geweldig,
maar het echte leven is gewoon triest.’
La Zarra tijdens een interview: ‘Ik heb geprobeerd om van mijn schaamte poëzie te maken.’
‘En hoe vind je het dan nu om te horen?’
‘Ça va.’
‘Je vindt het niet erg om terug te horen?’
‘Nee, want het is La Zarra die zingt.’

Stap 4b: een glimp
Maar als we toch wat meer over Fatima willen weten, in plaats van over La Zarra? Naar welk liedje kunnen we dan het beste luisteren? In hetzelfde interview was La Zarra’s antwoord op die vraag: ‘Amour de quartier.‘ (‘Liefde uit de wijk’, zie kader).
Daarin staan de regels:
‘Alles wat ik hoor is het geluid van kogels die door de stad vliegen,
alles wat ik hoor zijn de klokken die luiden – morgen zal verdrietig zijn.’
Dat lijkt te gaan over een geliefde die een schietpartij niet overleefd heeft. La Zarra: ‘Het vertelt over een deel van mijn leven dat ver achter me ligt, en dat, hoop ik, nooit meer terugkomt.’

Uitstapje 4: Piaf
De naam van Édith Piaf werd al drie keer genoemd in dit artikel. De befaamde Franse ongelukszangeres (1915-1963) is een van de grootste invloeden op La Zarra. Dat valt goed te horen in  Je coule (‘Ik zink’), een liedje over een ernstig mislukte liefde.
La Zarra: ‘Nee, ik ben geen reïncarnatie van Piaf. Maar mijn muziek is wel een hommage aan haar. Vroeger was ik geen fan, haar rollende “r” irriteerde me. Nu vind ik die juist fantastisch.’

Stap 5: de Eurovisiedeelname
En nu is er Évidemment (‘Uiteraard’). Opnieuw een vrolijke melodie met een tekst vol ellende.
La Zarra begint haar festivalliedje, na een flimisch muzikaal intro, al in de eerste zinnen redelijk radeloos: ‘Mijn hart, mijn handen, mijn ogen, mijn heupen: niets is nog van mijzelf.’ En, even verderop: ‘In mijn helse tuin groeien bloemen die ik begiet met mijn dromen en mijn tranen.’ Of later: ‘Ook al sta je op het dak van de wereld, dan nog kun je met je vingers niet bij de hemel.’
De tekst bestaat dus voornamelijk uit teleurstelling over het leven en de liefde (‘Het is altijd te mooi om waar te zijn, maar nooit eens te lelijk om onwaar te zijn’), maar in de bridge gebeurt iets van een heel andere orde. Dan richt La Zarra zich namelijk opeens rechtstreeks tot de luisteraar: ‘Ik sta hier naakt voor u. Geef me een kans van mij naar u, van u naar mij!’
En daarna – hou u vast – begint ze over het zingen van dit Eurovisieliedje! Ze vraagt namelijk letterlijk aan ons: ‘Is het me gelukt om het grote Frankrijk te bezingen?’
Zoiets heeft nog geen enkele Songfestivaldeelnemer ooit gedaan, halverwege checken of het een beetje goed is wat ze doet. Inclusief grapje over het ‘grote’ Frankrijk, waarmee ze waarschijnlijk zinspeelt op het feit dat ze pas de tweede Franse deelnemer ooit is die uit Canada komt (na Natasha St. Pier in 2001 met Je n’ai que mon âme.)

Uitstapje 5: de geit
Dus ja: La Zarra is verbluffend, bijvoorbeeld vanwege de durf om halverwege haar liedje na te vragen of we een beetje tevreden zijn,
La Zarra is ingetogen, bijvoorbeeld vanwege deze uitspraak: ‘De liefde van het publiek is teveel voor één persoon. Maar ik wil die liefde wel graag proberen te beantwoorden’,
en ja, La Zarra blijft ook wat mysterieus, bijvoorbeeld vanwege de privé-informatie die ze wel met ons wil delen:
‘Ik  heb een parkiet, die Chloë heet. Die begon pas te praten toen ik tegen haar zong. En ik heb twee naaktkatten, de oudste heet Zelda. Ze gaan tijdens Eurovisie naar een kattenhotel, waar ze verwend gaan worden, want het zijn prinsesjes. En als ik een geit had zou ik die Bernadette noemen.’

 

Bronnen (o.a.):
https://www.enroute-eurovision.fr/video/en-route-avec-la-zarra-interview-questions-reponses/
https://www.youtube.com/watch?v=LTrsGwM2dm8
https://www.youtube.com/watch?v=VlFNWdYHNOQ

Foto: SLAM/Eurovision.tv