We organiseerden dit jaar voor het eerst de Grote Eurostory Schrijfwedstrijd. We ontvingen heel wat inzendingen, de jury las en herlas en koos drie winnaars. Hier lees je de winnaar van de eerste prijs, een ode aan Eurovisie, aan de hand van dat wat Conchita betekende voor een veertienjarige jongen uit de Filipijnen.

Je leest niet elke dag een nieuwskop als ‘Austria’s Bearded Lady Conchita Wurst wins Eurovision.’ Door die waanzinnige NBC-clickbait-headline werd ik destijds, geboren en wonend in de Filipijnen, een conservatieve katholieke maatschappij, zowel geïntrigeerd als dat ik er een beetje voor op mijn hoede was. Wat bedoelden ze met ‘dame met baard’ en wat is een ‘Eurovisie’? Is Eurovisie een Europese film- of televisiecompetitie (vanwege het woord ‘visie’ moet dat toch haast wel?). Natuurlijk wendde ik me, zoals elke goede Gen Z’er in 2014, tot Google. Het was waarschijnlijk al wat later op de dag en het enige licht op mijn slaapkamer kwam van de fluorescerende bureaulamp. Misschien was het morbide nieuwsgierigheid die mijn vingers ertoe bracht om op mijn kantoorachtige Logitech keyboard te gaan tikken, of een stemmetje in mijn hoofd dat me vroeg op zoek te gaan naar iets wat ik niet kende. Hoe dan ook, na wat searches vond ik op YouTube Conchita’s winnaarsoptreden. Na ongeveer vijf seconden verscheen het cirkeltje dat Rise like a Phoenix bijna 10.000 kilometers ten zuidoosten van Kopenhagen op mijn scherm deed belanden. Gejuich klonk op, de podiumlampen gingen uit en daar klonk het mij nu heel vertrouwde riedeltje dat het begin van het optreden aankondigde. De schijnwerpers richtten zich, alsof er een profeet op het punt stond te verschijnen, op een eenzaam silhouet midden op het toneel. Ik hoef het optreden hier niet te beschrijven. Grappig dat je een optreden beter kunt bekijken dan navertellen.

Ongeveer een halfuur na die allereerste zoekopdracht had ik me volledig ondergedompeld in de YouTube-pagina van het Eurovisie Songfestival. Hoe kwam het dat ik voor de optredens van deze zo ongebruikelijke artiest viel, deze person die zo ver weg was, en die zo ver afstond van alles wat ik had meegemaakt toen ik opgroeide? De staging was niet extreem flitsend, en de song ook niet. Het was een anthem, een epic Bondsong zoals er wel meer zijn. Maar God, wat voelde ik me gezien. Ik voelde haar overwinning en de complete historie die die bevatte. Bij elk refrein van Rise like a Phoenix voelde ik de slapeloze nachten, de diepe angsten, de twijfel over wie ik wilde zijn. En nu was ik niet langer een ‘ik’ maar een ‘wij’.

Conchita’s tweede optreden, nadat ze gewonnen had, werd het stralende symbool van mijn hoop dat ‘raar’ waardevol en op prijs gesteld kan zijn. Dat ‘ongebruikelijk’ zijn betekent dat je een eigen groep mensen vindt die je nieuwe familie zal worden, die je zal accepteren en bijstaan wanneer dat wat je belangrijk vindt in gevaar komt. Maar die aurora-achtige gloed die die avond om Conchita hing had niet te maken met het feit dat ze gewonnen had. Althans, niet voor mij. Die gloed gaf me vooral de wilskracht om mezelf tot een authentiek persoon te maken. Winnen was niet waar het om ging, het ging om authenticiteit. Zelfs als dat betekent dat ze je anders vinden, of raar, of zelfs een beetje van het pad af. En begrijp me niet verkeerd, het optreden was geen magische kogel die me meteen maakte tot wie ik was en wie ik wilde zijn. Ik deed en sprak niet opeens op een manier die bij me paste. Ik wilde niet plotseling een andere keuze maken en trots op mijn leven zijn. Maar het wekte iets in mij op dat ik niet meer kon en wilde terugnemen. Rise like a Phoenix bezorgde me een gevoel dat ik altijd bij me wilde houden voor wanneer er iets onbreekbaars, onverplaatsbaars en onstopbaars op mijn pad kwam.

Als ik naar Eurovisie kijk dan gaat het voor mij niet over de helderste sterren of de hoogste noten. Het gaat over de moeizaamste, vrolijkste, angstaanjagendste en kwetsbaarste gevoelens van mijn leven, die me helpen te beseffen wat er op het spel staat en wat het betekent om vooruit te komen. Het gaat over het voor het voetlicht brengen van de vreemdste en ongebruikelijkste gedeeltes van mezelf. Het gaat over hoe ik mijzelf kan uitdrukken door middel van het kunstenaarschap en de gevoelswereld van anderen. Eurovisie laat me vooral steeds weer weten dat ik eigenzinnig mag zijn, en dat andere mensen die eigenheid zullen waarderen. Een herinnering aan hoeveel ik veranderd en gegroeid ben. En aan de toekomst die ik werkelijk samen met anderen wil opbouwen.

Conchita, als je dit ooit leest: net als zoveel anderen kan ik je niet vaak genoeg vertellen hoezeer ik, vanwege dat optreden, van je hou en je ervoor bedank. En paar jaar na jouw deelname vertelde ik mijn familie eindelijk dat ik gay ben. Door jou maakte het niets uit dat ik een Filipijns-Chinese student was die in Manila studeerde, terwijl jij een Oostenrijkse artiest bent die in Europa zingt op een muziekfestival dat voor mij onzichtbaar was – tot aan die headline.

Eurovisie, perfect ben je niet en ik denk dat heel wat mensen het soms oneens met je zijn (de jaarlijkse televoting tegenover de jurystemmen, wat dacht je daarvan?). En misschien zal ik op een dag mijn liefde verliezen en een ander songfestival vinden, maar dat zal nooit iets veranderen aan wat je voor me deed. Of misschien zal mijn liefde zelfs zo groot worden dat ik ooit zal besluiten het podium met je te delen. Om mijzelf voor het voetlicht te brengen, zodat iemand anders eindelijk zichzelf uit kan spreken en zich thuis zal voelen bij zichzelf. Misschien mag ik dat ooit wel doen. Wie weet? Nu ben ik in Nederland, en hoewel ik niet bij je kan zijn in Turijn, zal ik altijd blijven kijken, mijn topfavorieten toejuichen, met spanning de puntentelling afwachten, en meezingen, zo luid als ik fucking kan.