‘Een belachelijk blij liedje,’ zo kondigde Björn van Abba de derde single van het nieuwe album aan. Het heet Just a notion en verscheen precies twee weken voor 5 november, de dag dat onze oren heel Voyage cadeau zullen krijgen. Maar waar gaat deze single over? En is het een old song of een new song?

Oud
Just a notion? Die titel kennen we al. Dat was de reactie van Abba-kenners toen ze de aangekondiging van de tien nieuwe liedjes lazen. En inderdaad: op het verzamelabum Thank you for the music (1994) staat een drieëntwintig minuten durende medley van restjes uit de opnamestudio. Die medley heet Abba Undeleted en bevat, naast allerlei andere flarden, een flink stuk van Just a notion. Leg dat naast de nieuwe track en ja: zelfde melodie, zelfde tekst.

Ja, oud
Björn bevestigde deze week dat het om dezelfde song gaat. Hij vertelde dat hij zelf ook op Wikipedia is gaan zoeken naar het juiste opnamejaar. Daar vond hij dat de band in 1978 aan dit nummer werkte. Het was bedoeld voor het nieuwe album uit 1979, Voulez-vous, maar kwam er niet op terecht. Waarom niet? ‘Geen idee. We hebben het destijds laten horen aan mensen die we vertrouwden en voor zover ik me herinner vonden ze het heel leuk. Het is een raadsel en het zal altijd een raadsel blijven.’

Oud én nieuw
Björn deelde verder mee dat we op de nieuwe track de oude vocals horen. De instrumenten zijn wel allemaal nieuw. Daarmee is Just a notion een slimme vooruitblik naar de avatarconcerten van 2022. Ook dan zullen we (dat weten we nu) de oude stemmen horen en verse begeleiding. Of, zoals Abba het in dat andere nieuwe nummer Don’t shut me down noemt: ‘I’m old and new combined’.

Vintage
Oud en nieuw samen, dat is Just a notion ook op een andere manier: het herinnert aan meerdere oude Abba-hits. De song is familie van I do, I do, I do, I do, I do (1975) en vooral van Why did it have to be me? (1976). Het mini-koortje ‘a-ha-ha’ herkennen we dan weer van Angeleyes (1979).

Verder duikt in het hele lied het van Benny bekende vrolijke pianospel op, en het meest Abba-vintage zijn natuurlijk de saxofoons, die we kennen van de 1974-Eurovisiebom Waterloo.

Dansband
Met name door die saxofoons weten we: ah, dit is Abba’s dansband-liefde. ‘Dansband’ (dance band) is het genre waarmee typisch Zweedse amusementmuziek uit de jaren vijftig tot en met tachtig wordt aangeduid.

Dansbands reisden per bus door het land en speelden op binnen- en buitenpodia, soms ook op een boot. Hun muziek kent invloeden van swing, country, boogie woogie en rock. Abba maakte er met Waterloo een wat progessievere mix van, won daar het Songfestival mee en zette de toon voor veel Zweedse Eurovisie-inzendingen met een hoofdrol voor de saxofoon, zoals
Dag efter dag van Chips (1982)
Diggi-loo diggi-ley van Herreys (1984)
Bra vibrationer van Kikki (1985)
en Take me to your heaven van Charlotte Nilsson (1999).

Tijdreis
Allemaal beïnvloed door Benny en Björn, die op hun beurt voor Waterloo, voor Why did it have to be me? en zeker voor Just a notion weer beïnvloed werden door die dansbandtraditie, en door sixtiesgroepen als bijvoorbeeld The Beach Boys.

Tot zover lijkt onze kennismaking met Abba’s laatste single dus vooral een reisje achterwaarts de tijd in. Hoe blinkend de nieuwe opname ook klinkt, we horen voornamelijk 1978.

Of toch nieuw?
Ah, dan kennen we Björn en Benny nog niet. Ja – vintage. Ja – dansband. Maar Abba anno 2021 is ook de groep van hoogstaande avatartechnologie en van slimme knipoogjes. En die krijgen we in Just a notion dus net zo goed.

Wat er precies nieuw is aan deze single kunnen we mooi naspeuren: in 1999 nam de Abba tribute-band Arrival namelijk al een volledige versie van Just a notion op. Leggen we die song naast de huidige, dan hebben ze dezelfde structuur, melodielijn en tekst – tot aan het einde.

Waar het vroegere Just a notion in de laatste seconden het refrein nog eens herhaalt, voegen Benny en Björn in de huidige versie opeens (vanaf 3:05) twee nieuwe regels toe. Met een andere structuur, een andere melodie en een andere tekst.

Meer dan…
Of die nieuwe zinnen nu vers ingezongen zijn, of toch, heel misschien, uit vroegere, ongebruikte outtakes stammen is niet bekend – daar hebben Benny en Björn nog geen antwoord op gegeven. Maar o, wat zijn die Abba-mannen slim. De tekst van het lied is namelijk één lange uitwerking van de gedachte: ‘Ik heb zo’n gevoel dat wij samen zullen zijn.’ Dat wordt opgetogen gezongen tegen een toekomstige geliefde. Nemen we aan. Maar dan – maar dan. Dan zingen Frida en Agnetha in de nieuwe versie, helemaal op het eind: ‘I think it’s more than a notion. Even more than your dream is about to come true.’

En dat is natuurlijk een knipoog, een grinnikje, en vooral een rechtsteekse belofte aan ons: ‘Abba-fans, wij zullen op 5 november en volgend jaar tijdens de concerten weer samen zijn, en dat feit is méér dan een gevoel.’
Ja, met deze nieuwoude release doet Abba ons een spannende belofte: wat er zal uitkomen is zelfs nog méér dan onze droom.


PS: Just a notion lijkt de enige song van Voyage die grotendeels al eerder bestond. Maar in de opsomming van de hierboven genoemde Abba Undeleted-titels lezen we ook Free like a bumblebee – en op de tracklijst van 5 november staat als achtste song Bumblebee. Nog meer opgefrist ouds? We gaan het horen.