Het laatste land dat zijn Eurovisie-inzending nog aan de wereld moest presenteren, was Georgië. Een lange reeks van bekendmakingen door heel Europa werd door de band Iriao afgesloten met een bijzonder, eigenzinnig en ingetogen lied – volledig in het Georgisch, en dat is een primeur.

Dat de mannen van Iriao Georgië mogen vertegenwoordigen in Lissabon, was eind december al bekend na een interne selectie van de nationale omroep GPB. Over hun lied moest nog besloten worden. Eerder zeiden de bandleden nog dat het waarschijnlijk een mix van Engelse en Georgische teksten zou worden, maar uiteindelijk zijn ze toch volledig voor hun moedertaal gegaan. For you is ondanks de titel een Georgisch lied van vrede en samenzijn, en een eerbetoon aan de muzikale tradities van het land.

Cross-over
In eigen land is Iriao al langer bekend vanwege hun unieke cross-over stijl van jazz en traditionele Georgische muziek. Het brein achter de band is David Malazonia, die tevens tekst en compositie voor For you voor zijn rekening nam. In 2013 richtte hij, na decennialang gecomponeerd te hebben voor theater en film in Georgië en Duitsland, het muzikale collectief Iriao op. De naam is gebaseerd op de Georgische jodelstijl krimanchuli, waarbij ‘iriao uruao’ een veelvoorkomende frase is.

Polyfonie & UNESCO
Die naam is niet voor niets gekozen, want traditie ligt aan de basis van de muziek van Iriao. De samenzang van de mannen bevat elementen van de Georgische polyfonie, een voornamelijk driestemmige zangstijl die voortkomt uit de oude volksliederen. In Georgië bestaan meer dan vijftien verschillende dialecten, die elk hun eigen polyfone zangstijlen hebben. Wie dit jaar Wie is de mol? keek, zag een voorbeeld van zo’n lokale variant voorbijkomen. De Georgische polyfonie is zo uniek, complex en bijzonder dat die in 2008 door UNESCO uitgeroepen werd tot immaterieel cultureel werelderfgoed.
Niet vreemd dus dat de leden van Iriao ervoor kozen om het lied dan ook meteen geheel in het Georgisch te brengen. Slechts één keer eerder, in 2012, klonk er Georgisch op het Eurovisie Songfestival. Anri Jokhadze mixte in zijn lyrics voor I’m a joker Engels en Georgisch door elkaar.

Het delen van jezelf
Volksmuziek en religie zijn in Georgië altijd hand in hand gegaan. Het kan dan ook maar zo zijn dat je bij het luisteren van For you religieuze associaties krijgt. Dat is niet gek, want de zeer poëtische tekst heeft dat karakter ook. Het lied opent met een oproep aan de dag om langer te worden en de sneeuw te doen smelten. Aan de zon wordt gevraagd: Schijn voor ons, niet voor mij / Maak het hart gelukkig met het geluk van anderen. Het delen van jezelf is de centrale boodschap van het lied: Wat is je hart waard als je het niet in negen stukken breekt om te delen met anderen / de wind zal de rest meenemen / je bezit alleen dat wat je deelt.

Grote successen uitgebleven
Een interne selectie was voor Georgië helemaal niet vanzelfsprekend. Vorig jaar nog was er een spectaculaire voorronde waarin niet minder dan vijfentwintig acts een gooi deden naar het Songfestival. Zangeres Tako Gachechiladze won, maar wist met haar Keep the faith niet de finale in Kyiv te bereiken. Sinds het Eurovisie-debuut in 2007 zijn grote successen voor Georgië tot nu toe uitgebleven. De twee succesvolste jaren kwamen na hun ‘Poetin-ban’ in 2009: zangeressen Sopho (Shine, 2010) en Eldrine (One more day, 2011) werden allebei negende. Daarna begon een fase van geregeld gemiste finales en matige uitslagen. Zouden ze de selectie daarom weer over een andere boeg hebben gegooid? Of is de keuze voor een ingetogen, integere act misschien wel geïnspireerd door Salvador Sobral, die Portugal vorig jaar de winst bracht met het ‘kleine’ Amar pelos dois, en de wereld daarna opriep niet langer te kiezen voor ‘fast food music’?


Welke liedjes zijn er nog meer gekozen? Je ziet het allemaal op onze festival-pagina!